Ados-2

ADOS-2 (AutismDiagnosticObservation Schedule/Otizm Tanısal Gözlem Çizelgesi), eğitimli uzmanlar tarafından Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olabileceğinden şüphelenilen bireylere uygulanan etkinliğe dayalı bir değerlendirmedir. Bu test bireyin sosyal etkileşim ve iletişim becerilerini ve bununla birlikte kişinin nesneleri/eşyaları yaratıcı şekilde kullanabilmesini, tekrarlayıcı davranışları ve özel duyusal hassasiyetleri (dokunma, ışıklar, koku vb) de değerlendirmektedir. ADOS-2 otizm değerlendirmesinde “altın standarttır” ve gelişmiş ülkelerde otizm tanılama ve takip sürecinde en sık başvurulan değerlendirme aracıdır.

ADOS-2, 12 aylık bebeklerden yetişkinliğe kadar her yaştan bireye uygulanabilecek şekilde tasarlanmıştır. Uygulama yaş aralığının geniş olması, bu testi kapsamlı hale getirmektedir ve ADOS-2’yi uygulayan uzmanlara testin yapıldığı birey hakkında önemli bilgiler sunabilmektedir. ADOS-2 test sonuçları tutarlı bir şekilde ölçülebilir ve güvenilirdir. Ayrıca test maddelerinde kullanılan pek çok etkinliğe bilimsel çalışmalar sonucunda karar verilmiştir.

ADOS-2 psikiyatristlere ek olarak otizm alanında deneyime sahip ve otizmi yeterince tanıyan, otizm özelliklerine ve tipik gelişime hakim olan, ADOS-2’nin uygulanmasına yönelik yeterli eğitim ve deneyime sahip psikolog, dil ve konuşma terapisti, iş ve uğraşı terapisti, özel eğitimci gibi alanlarda uzmanlığını almış kişiler tarafından uygulanabilmektedir. Unutulmamalıdır ki psikiyatristlerin dışındaki uygulayıcılar tanı koymak amacı ile değil otizm tanılama sürecine yardımcı olmak amacıyla ADOS-2’yi uygulamalıdır.

ADOS-2 değerlendirmesi yaklaşık 30 ile 60 dakika arasında sürebilmektedir. ADOS-2 Bebek Modülü, Modül 1 ve 2 uygulanacaksa çocuğu yakından tanıyan kişilerin de (anne, baba veya bunlar yoksa çocukla sık sık birlikte olan diğer kişiler) test ortamında olması gerekmektedir. Bireye ADOS-2 Modül 3 ve 4 uygulanacaksa test ortamında sadece birey ve değerlendiricinin olması gerekmektedir.

ADOS-2 beş modülden oluşmaktadır ve uzmanlar, test yapılacak bireyin dil düzeyine en uygun test modülünü seçmektedirler. Bebek Modülü; 12 ay – 30 ay arasında, çok sınırlı veya hiç sözel iletişime sahip olmayan bebeklere uygulanmaktadır. Modül 1; 31 ay veya üzeri, çok sınırlı veya hiç sözel iletişime sahip olmayan çocuklara uygulanmaktadır. Modül 2; sınırlı da olsa yapı düzeyinde dili kullanabilen, temel düzeyde sözel iletişim becerilerine sahip her yaştan çocuğa uygulanabilmektedir (30 ay veya altında olup sözel dile sahip bebeklerde bu modülle değerlendirilebilmektedir). Modül 3; sözel dili akıcı olarak kullanabilen 16 yaş altındaki çocuklara, Modül 4 ise sözel dili akıcı olarak kullanabilen 16 yaş üstü yetişkinlere uygulanabilmektedir.